Kemal Bilbaşar Hayatı Eserleri Edebi Kişiliği Kısaca

Kemal Bilbaşar 1910 senesinde Çanakkale’de Dünya’ya gelmiştir. 1929 senesinde Edirne Öğretmen Okulu’ndan 1935 senesinde Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih bölümünden mezun olmuştur. 1937 – 1961 seneleri arasında İzmir’de bulunan Karataş Ortaokulu’nda Tarih öğretmenliği görevini üstlenmiştir. İlk öyküsü Cahit Tanyol ile beraber 1939 – 1940 seneleri arasında çıkarmış olduğu “Aramak” dergisinde yayınlanmıştır. İlk başta Batı Anadolu’da yer alan küçük kent ve kasaba da yaşayan insanların ilişkilerini ve yaşamlarını ele alsa da tek partili dönemin sorunlarını, tüccar ve eşraf arasındaki çatışmaları anlatıyordu ve bu konular öykülerinde yer alan temanın ana unsurlarını oluşturuyordu. 21 Ocak 1983 tarihinde İstanbul’da yaşamını yitirmiştir.

Öykü: Anadolu’dan Hikâyeler (1939), Cevizli Bahçe (1841), Pembe Kurt (1953), Üç Bulutlu Hikâyeler (1956), Irgatların Öfkesi (1971)

Roman: Denizin Çağırışı (1943), Ay Tutulduğu Gece (1961), Cemo (1966), Memo (1970), Yeşil Gölge (1970), Yonca Kız(1971), Başka Olur Ağaların Düğünü (1972), Kölelik Dönemeci (1977), Bedoş (1980), Zühre Ninem (1981)

Ödülleri: Türk Dil Kurumu Roman Ödülü (1967, Cemo), May Roman Ödülü (1969, Yeşil Gölge)

1929 senesinde Edirne Öğretmen Lisesi’ndeki eğitimini tamamladıktan sonra 2 sene ilkokul öğretmenliği yapmıştır. 1935 senesinde Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih – Coğrafya bölümünü bitirmiştir. 1935 senesinde aynı okulun resim – iş bölümünden mezun olan Bedia Bilge ile evlenmiştir ve İzmir’e taşınmıştır. Nazilli’de ve İzmir’de öğretmenlik görevlerinde bulunmuştur.1939 senesinde ilk kitabı olan “Anadolu’dan Hikâyeler” isimli kitabı basılmıştır. Hem yazar hem de eleştirmen olan Doğan Hızlan, Bilbaşar’ın eserlerini yorumlamıştır. En çok değindiği ve dile getirdiği konu ise “Kasaba olgusu değerlendirilmesine edebiyat ve toplumbilim açısından paha biçilemez belgeler taşır” yorumu olmuştur.

1943 senesinde Türk edebiyatında yabancılaşma olgusuna ait ilk eserlerden olan “Denizin Çağırısı” ismini verdiği ilk romanını yazmıştır. Tanınmasına yardımcı olan asıl romanı “Cemo” 1967 senesinde Türk Dil Kurumu Roman Ödülü’nü kazanmıştır ve MEB 100 temel eser listesine girmeyi başarmıştır. 1961 senesinde emekli olmuştur ve bir süre boyunca politika ile ilgilenmiştir. 1966 senesinde İstanbul’a geri dönmüştür ve kendisini tamamıyla yazılarına vermiştir. İstanbul’da neredeyse tamamıyla biyografi özelliği taşıyan romanlar yazmayı sürdürmüştür. Öykü ve düzyazılarını gazete ve dergilerde yayımlamıştır.

Toplumcu ve gerçekçi anlayışı benimsemesine rağmen yergici tutumu sayesinde de Türk Edebiyatı’nda oldukça önemli bir yer edinmeyi başarmıştır. Yazmış olduğu öykülerde ve romanlarında sadece tek parti yönetimini değil bununla beraber çok partili yönetimi ve dönemi de eleştirmiştir. 2. Dünya Savaşı’nın insanların ve toplumun dokusu üzerinde, bireyde oluşturduğu travmaları anlatmıştır. Psikolojik yabancılaşma konusunda ilk örneklerden olan Denizin Çağırılışında çevresi ile uyumsuz bir tutum sergileyen öğretmenin hikâyesini anlatmıştır. En başarılı yapıtı olarak sayılan Cemo romanı ve Memo romanında feodal düzen içinde bulunan Doğu Anadolu insanının dramını yansıtmıştır.